Eenzaamheid: voorkomen of genezen?

Vaak denkt men eenzaamheid op te kunnen lossen door groepsactiviteiten te organiseren, bijvoorbeeld de welbekende bingoavond in een verzorgingshuis. Hierbij worden verschillende mensen bij elkaar gezet, maar dan? Mensen die eenzaam zijn weten niet meer hoe de verbinding met anderen kan worden gelegd. Tijdens deze avond wint iemand een fles wijn, gaat vervolgens naar huis en beseft zich daar dat hij of zij niemand heeft om de wijn mee op te drinken. Het probleem blijft in stand.

In ons vorige blog legden we je uit wat échte eenzaamheid inhoudt. In deze blog gaan we het hebben over waarom de huidige werkwijze bij eenzaamheid vaak niet werkt en hoe het dan wél kan.

Bij het uitleggen van de problemen in de huidige eenzaamheidsaanpak gebruiken we graag het metafoor van een zwembad. In principe kunnen we allemaal zwemmen. Echter, wanneer je steeds minder vaak naar het zwembad gaat en uiteindelijk helemaal nooit meer, kun je het verleren. Tijdens zo’n bingoavond of andere activiteit voor eenzame mensen, gooi je mensen als het ware in het diepe bad. Ze zijn het zwemmen echter verleert en zullen verdrinken. Daarom is het nodig om een tussenstap in te bouwen in dit proces.

Vóórdat je mensen in het diepe gooit, zul je ze weer moeten leren zwemmen. Vóórdat je ze lukraak tijdens een activiteit bij elkaar zet, moet je ze weer de kennis en tools geven om die verbinding te maken. Daarbij is het wel eerst belangrijk om te achterhalen waarom het fout is gegaan, waarom ze in deze staat van eenzaamheid zijn beland. Alleen door op detailniveau naar elk aspect van de eenzaamheid te kijken en hiermee aan de slag te gaan, kun je het gewenste resultaat behalen.

Hoe signaleer je echte eenzaamheid?

Dit proces begint bij het signaleren van de eenzaamheidsproblematiek. Dit is vaak best lastig, aangezien veel mensen niet van zichzelf beseffen dat ze eenzaam zijn en hier problemen van ondervinden. Mensen in de omgeving kunnen dit echter oppikken. Daarom is het ontzettend belangrijk om welzijnsmedewerkers te leren om de signalen te herkennen. Bij Hulp in Gelderland komen we veel bij mensen over de vloer, waardoor sommige dingen uiteindelijk kunnen opvallen. Bijvoorbeeld dat een cliënt constant aandacht vraagt van de hulp in de huishouding of dat hij of zij om de haverklap naar de huisarts blijkt te gaan zonder medische noodzaak.

Wanneer je als welzijnsmedewerker de juiste vragen aan cliënten leert stellen, kun je, in lijn met mijn zwemmetafoor, ontdekken dat ze geen zwemdiploma meer hebben. En vervolgens is het belangrijk om de juiste vervolgstappen te zetten: een intensief traject waarbij een ervaren coach met zowel de eenzaamheid als de achterliggende redenen aan de slag gaat. Het geven van die broodnodige zwemles en daarna, onder begeleiding, de sprong in het diepe, waarin de cliënt dankzij de aangeleerde tools nu niet meer verdrinkt, maar gewoon met de rest mee kan zwemmen.

Wil je meer weten over het signaleren van eenzaamheid? Stuur een berichtje! We denken graag met je mee over het voorkomen en behandelen van eenzaamheidsproblematiek binnen jouw omgeving of organisatie.