Positieve gezondheid: stel het welzijn centraal
Hulp in Gelderland is momenteel bezig met een traject op het gebied van Positieve Gezondheid. Bij dit gedachtegoed staat het welzijn van de cliënt centraal. Dit in tegenstelling tot zowel de medische wereld als de zorg, die zich doorgaans juist richten op de aandoeningen en beperkingen van een cliënt, en in hoeverre deze diens leven beïnvloeden. In deze blog leggen we uit wat Positieve Gezondheid precies inhoudt en wat Hulp in Gelderland op dit gebied kan betekenen.
Wat is Positieve Gezondheid?
Uiteraard stelt elke vorm van zorg het doel om de gezondheid van de cliënt op een positieve manier te beïnvloeden; verbeteren, stabiel houden of in ieder geval lijden voorkomen als de eerste twee niet mogelijk zijn. Hierbij wordt de aandoening centraal gezet, met de daarbij horende klachten en beperkingen. Zaken als persoonlijke wensen en belangen zijn hierin ondergeschikt aan de objectieve behandeling van de aandoening.
De focus kan echter ook worden verlegd naar het welzijn van de cliënt zelf. Dit bijvoorbeeld door te kijken naar wat iemand wél kan en te onderzoeken hoe hij of zij een voor hen betekenisvol leven kan leiden. Door een cliënt vanuit deze aanpak te benaderen krijgt hij of zij de ruimte om zelf invulling te geven aan het omgaan met bepaalde gezondheidsproblemen. Binnen deze benadermethode, genaamd Positieve Gezondheid, is er naast de medisch noodzakelijke behandeling ook ruimte voor hun geluk, zelfredzaamheid en wensen.
De oorsprong van Positieve Gezondheid
Positieve Gezondheid is een gedachtengoed van de Nederlandse voormalig huisarts Machteld Huber. Wat haar opviel, is dat de in 1948 vastgelegde definitie van gezondheid van de WHO eigenlijk iedereen uitsluit. De definitie van het WHO stelt namelijk dat gezondheid volledig lichamelijk, geestelijk en maatschappelijk welzijn vereist. Iemand die niet ziek is, is volgens de WHO nog niet per se gezond. Gezondheid zoals hier wordt gesteld, is vrijwel onmogelijk te bereiken. Iedereen ervaart wel eens tegenslagen, en hoe zit het dan met mensen met een chronische beperking?
Wat Machteld in deze definitie miste, was de aandacht voor het niet-medische onderdeel van herstel en gezondheid: het eigen vermogen om met een aandoening om te gaan. Daarom stelde zij een nieuwe definitie op, namelijk “Gezondheid is het vermogen je aan te passen en je eigen regie te voeren in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.” Met deze definitie als uitgangspunt ging ze vervolgens op onderzoek uit. Op basis van input van vele patiënten, behandelaars en andere betrokkenen legde ze vervolgens de zes kernpunten vast die elk een rol spelen binnen het welzijn:
- Mentaal welbevinden
- Zingeving
- Kwaliteit van leven
- Meedoen
- Dagelijks functioneren
- Lichaamsfuncties
Deze punten worden in een web tegenover elkaar gezet, waarin een cliënt of diens begeleider aan elk punt een score toe kan kennen. Op basis van dit zogeheten Web van Gezondheid is het mogelijk om te signaleren wat er niet goed gaat. Dit zijn de punten waarop de cliënt verder kan worden ondersteund richting meer levensgeluk.
Positieve Gezondheid en vroegtijdige signalering
De hulpen van Hulp in Gelderland bieden niet alleen ondersteuning in het huishouden, maar spelen ook een belangrijke rol op het gebied van signalering. Een hulp die wekelijks of vaker een cliënt bezoekt, kan veranderingen in diens welzijn hierdoor goed opmerken. Door de hulpen training en educatie te bieden op het gebied van zowel signalering als Positieve Gezondheid, zorgen we er samen voor dat we sneller door hebben wat er bij cliënten speelt en hoe we hen nog beter kunnen helpen.
Deze vroegtijdige signalering en de daarop volgende acties verbeteren het welzijn van de cliënt én zorgen dat ook kleine problemen worden verholpen voordat deze uit de hand kunnen lopen. Een voorbeeld hiervan is een cliënt die weduwnaar is geworden, terwijl zijn vrouw altijd voor hem kookte. Wanneer de hulp hiervan weet, kan deze de cliënt ondersteunen door bijvoorbeeld samen met hem boodschappenlijstjes te maken, de tafel te dekken of een maaltijdplan op te stellen. Ook cliënten die moeite hebben met hun papierwerk of financiën hebben baat bij vroegtijdige ondersteuning om problemen te voorkomen.
Deze voorbeelden zijn beiden niet rechtstreeks te relateren aan de medische gezondheid van de cliënt, maar dragen wel bij aan hun welzijn. Het gedachtegoed van Positieve Gezondheid ligt in het verlengde van wat Hulp in Gelderland voor cliënten wil kunnen betekenen. Zo leggen we bijvoorbeeld geen nadruk op wat de cliënt niet meer kan, maar focussen we op wat er wél kan en wat er eventueel nog aangeleerd kan worden.
Ben je geïnteresseerd in Positieve Gezondheid, de kracht van vroegtijdig signalering of een ander gerelateerd onderwerp? Neem gerust contact met ons op!
